شبیه سازی رشد و نمو گندم با مدلdssat در شرایط محیطی استان گلستان

استفاده از مدل های شبیه سازی گیاهان زراعی به عنوان مکمل کارآمد برای تحقیقات آزمایشی مطرح است. همچنین، مدل های شبیه سازی گیاهان زراعی می توانند از نظر اتخاذ تصمیم مناسب در سیستم های کشاورزی مفید باشند. این مطالعه به منظور برآورد ضرایب ژنتیکی و ارزیابی مدل شبیه سازی dssat در پیش بینی نمو و رشد و عملکرد گندم انجام شد. برای برآورد ضرایب و ارزیابی مدل dssat از داده های آزمایش های مزرعه ای مختلف برای چهار رقم گندم کوهدشت، شیرودی، تجن و زاگرس که از ارقام مورد استفاده در استان گلستان هستند، استفاده شد. بعد از برآورد پارامترهای ژنتیکی، توانایی مدل در شبیه سازی مراحل فنولوژیک روز تا گرده افشانی، روز تا رسیدگی، تولید ماده خشک در گرده افشانی و رسیدگی فیزیولوژیک، شاخص سطح برگ در گرده افشانی، تجمع نیتروژن در گرده افشانی و رسیدگی و عملکرد دانه مورد ارزیابی قرار گرفت. برای عملکرد جذر میانگین مربعات خطا برابر 668 کیلوگرم در هکتار بود که 2/18 درصد میانگین عملکرد می باشد. پیش بینی های مدل برای سایر ویژگی های رشد و نمو نیز مناسب بودند. بنابراین، می توان از این مدل برای شبیه سازی این ارقام استفاده نمود. همچنین، از مدل dssat که قبلا برآورد پارامتر و ارزیابی شده بود برای شبیه سازی واکنش به تاریخ کاشت با استفاده از آزمایش 87-1386 استفاده گردید. نتایج حاصل از ارزیابی مدل برای فنولوژی رضایت بخش بود به طوری که روند داده های مشاهده شده و شبیه سازی شده روز تا گرده افشانی و رسیدگی در واکنش به تاریخ کاشت مشابه بودند و همچنین اختلافات بین مقادیر مشاهده شده و شبیه سازی شده مراحل فنولوژیکی فوق برای تمام تیمارهای تاریخ کاشت معنی دار نبودند. جذر میانگین مربعات خطا (rmse) برای عملکرد دانه در تمام تاریخ های کاشت برای ارقام کوهدشت، تجن و زاگرس به ترتیب 290، 280 و 233 کیلوگرم در هکتار بود که به ترتیب 9، 8 و 7 درصد میانگین می باشد. نتیجه اینکه مدل dssat-گندم توانست واکنش نمو ارقام مورد استفاده در استان به تاریخ کاشت را به خوبی شبیه سازی کند ولی مدل واکنش رشد و عملکرد ارقام به تاریخ کاشت را خیلی خوب شبیه سازی نکرد که لزوم بررسی های بیشتر مدل dssat-گندم توسط محققین و مدل سازان را می طلبد.